Voor veel vogelsoorten vormt het stedelijk gebied een belangrijk habitat waar grote aantallen broedvogels en overwinterende vogels voorkomen. Een aantal vogelsoorten komt zelfs vrijwel uitsluitend voor in het stedelijk gebied. De stadsvogelbalans laat zien dat de vogels van het stedelijk gebied er niet altijd even goed voorstaan.
Voor- en achteruitgang
Door speciale aandacht voor de vogels van het stedelijk gebied weten we intussen vrij goed hoe het met de aantallen gesteld is. Over de oorzaken van voor- en achteruitgang weten we minder. Demografische gegevens (gegevens over sterfte, reproductie, immigratie en emigratie) kunnen helpen bij het opsporen van de oorzaken en het inschatten van risico’s. Demografische gegevens van vogels worden in Nederland verzameld door Vogeltrekstation middels speciaal daarvoor in het leven geroepen projecten: CES en RAS. Net als eerder al geconstateerd werd bij de monitoring van aantallen (door SOVON), vallen de vogels van het stedelijk gebied in de gangbare projecten buiten de boot. Het stedelijk milieu leent zich niet voor de geavanceerde monitoringprojecten, en vogelaars zijn nu eenmaal liever actief in de natuur dan in de stad. Toch is dat niet helemaal terecht, de stad biedt veel voordelen en zeker ook veel verrassingen op ornithologisch gebied. Vogels tellen of vangen in stad of dorp is eenvoudig, je doet het bij wijze van spreken vanuit je eigen woonkamer. Ook in de stad kunnen we leuke, interessante of zeldzame vogels tegenkomen.
Het geavanceerde en veeleisende CES (Constant Effort Sites) project leent zich niet voor het stedelijk milieu. Er is veel ruimte voor nodig, en bovendien is het vangen en ringen van vogels een activiteit die moeilijk uit te voeren is wanneer er veel publiek is. Vogeltrekstation heeft daarom gezocht naar een eenvoudiger en laagdrempelig project om de demografie van vogels van het stedelijk gebied te gaan meten: ring-MUS. Het Ring-MUS project wordt mede gefinancierd door Vogelbescherming Nederland.
Alle soorten doen mee
Ring-MUS sluit aan bij het Meetnet Urbane Soorten (MUS) van SOVON, en is daarvan de variant voor ringers. Vandaar de naam ring-MUS. Maar ring-MUS richt zich op alle soorten die we in het stedelijke milieu tegenkomen, en dus niet alleen op huismussen of ring-mussen! De term 'stedelijk gebied' wordt breed opgevat. We rekenen daartoe steden, dorpen, gehuchten, villawijken, bedrijven- en industrieterreinen, havens, parken, begraafplaatsen, volkstuinen en sportterreinen. Geïsoleerde boerderijen en erven in het agrarisch gebied vallen erbuiten. Het meetnet richt zich op alle vogelsoorten die in het stedelijk gebied voorkomen. Omdat het project jaarrond wordt uitgevoerd richt het zich zowel op broedvogels als overwinteraars in het stedelijk gebied.
Veel Ring-MUS projecten kleurringen de huismussen. Dit om de kans op terugmeldingen te vergroten. Foto: H. Kuipers
Heeft u een gekleurringde huismus gezien? Op onze pagina ring gevonden staat een meldformulier.