Over ons

Vogeltrekstation (Centrum voor vogeltrek en -demografie) is een samenwerkingsverband van NIOO-KNAW en de Ringersvereniging en regelt de dagelijkse gang van zaken rond het vangen en ringen van vogels voor wetenschappelijk onderzoek, beleid en bescherming.

Door vogels te vangen en te voorzien van een metalen ring, wordt informatie verkregen over (veranderende) trek, reproductie en overleving van Nederlandse vogels. Vogeltrekstation beheert de ring- en terugmeldgegevens van vele miljoenen vogels, die al sinds 1911 in ons land van een ring zijn voorzien. Het Vogeltrekstation werkt daarbij interactief tussen verzamelaars en gebruikers van deze gegevens en kennis, ten behoeve van wetenschap, beleid en bescherming.

Het Vogeltrekstation is het administratieve centrum van alle vogelringwerk in Nederland. Het Vogeltrekstation verstrekt machtigingen tot het vangen en ringen van wilde vogels aan individuele ringers.

Op dit moment zijn er ruim 550 ringers met zo'n machtiging actief in Nederland. Per jaar voorzien zij circa 285 duizend vogels van een metalen ring. Deze ringen worden uitgegeven door Vogeltrekstation.

Elke ring heeft een uniek nummer. Vogeltrekstation verzamelt en beheert alle gegevens over deze geringde vogels. Wanneer een vogel wordt teruggemeld, wordt de waarneming aan de hand van het ringnummer gekoppeld aan het ringgegeven. Zo komen we te weten waar de vogel naar toe is gegaan en hoe oud deze is geworden.

Een foutvrije administratie van al deze ringen is van cruciaal belang. De database van het Vogeltrekstation bevat gegevens van ruim zes miljoen individuele vogels, en meer dan één miljoen terugmeldingen. Nog een ruim drie miljoen historische ringgegevens wachten op vertoetsing. De totale gegevensverzameling is vergelijkbaar met het bevolkingsregister van een land als België.

Elk Europees land heeft zijn eigen ringcentrale waar de administratie van geringde vogels wordt geregeld. De Europese ringcentrales zijn verenigd in EURING (European Union for Bird Ringing): de overkoepelende organisatie die samenwerking en standaardisatie bevordert. Buiten Europa zijn er ringcentrales in Noord-Amerika, Zuid-Afrika, Australië en een aantal Aziatische Landen.

De ringers zijn van groot belang voor het Vogeltrekstation. Zonder hun inspanningen in het veld zouden we nooit zo'n grote hoeveelheid gegevens kunnen verkrijgen. Voor veel ringers is het vangen en ringen een aangename vrijetijdsbesteding. Maar ook veel professionele wetenschappelijke onderzoekers ringen vogels.

Bijna alle vogelonderzoek vindt plaats met geringde, individueel herkenbare vogels. Ringers, professionele onderzoekers en het Vogeltrekstation zijn in grote mate van elkaar afhankelijk en werken daarom nauw samen.